Murat ERTAŞ
muratertas@bursaobjektif.com
-Gaziler Günü Münasebetiyle... GAZİ-GAZİYÂN
19/09/2022 Arapça "gazv/gazve/gaza" kökünden türemiş olup temelde dinî ve dünyevi amaçlı akınlar ve baskınlar yapan, anlamına gelir. Türkler İslamiyetten evvel öncü akınlar ve baskınlar yapan cengâverlerine "alp" diyorlardı. İslamiyet sonrasında "alp" kelimesi hem tek başına hem de "eren" kelimesiyle kullanılmaya başlandı: Alperen, Alp, Alper, Alper Tunga, Alparslan, Konuralp, Turgut Alp, Alptekin, Sungur Alp... Aşıkpaşazâde tarihinde Anadolu'nun fethi, vatanlaşması ve İslamlaşmasında dinî ve sosyal dört grup göze çarpar: ahiyân-ı rum, gazıyân-ı rum, bacıyân-ı rum, abdalân-ı rum... (O çağlarda Anadolu'ya "rum" denmekteydi. Doğu Roma'nın kısaltılması, Roma sonra Rum) Arapça kelimeye Farsça çoğul eki -ân getirilerek Türkçe bir kelime türetilmiştir: Gaziyân... Gaziyân (alperen) kelimesi tarihimizde uç beyliklerinde kullanıldığını görüyoruz. Yani kefere ile savaşana gazi denmektedir. Hatta gazi kelimesini uç beylerinin unvan olarak kullandığını görüyoruz. Ertuğrul Gazi, Osman Gazi, Danışmend Gazi, Gazi Bahadır Han, Gazi Umur Bey, Gazi Mihal.. Bir dönem İslam devleti umerası (amirleri) kendileri için "Gazi" unvanını kullanırken askerleri için "alp" kelimesini seçmişlerdir. Gaziyân iyi at binen, kılıç kullanan, can yoldaşlığı (arkadaşlığı) olan, kendine mahsus kıyafeti olan, cenk zamanında cenk eden diğer zamanlarda tekkelerde derviş terbiyesine yetişip veli olan kimselerdir. Gaziyânın ilk muradı ilâyı kelimetullah, nizâmı alem ve kızılelma için şühedaya katılmaktır. Taşımış harcını gāzîleri serdârıyle Taşı yenmiş nice bin işçisi mîmâriyle (Yahya Kemâl) Cenâb-ı Hazret-i Sultan Mehemmed Hân-ı Gāzî kim Eder mahrûm-ı râhat nâm-ı tîği kavm-i küffârı (Nâbî) Özetle "gaziyân" kurucu iradenin temsilcilerine denir. Gazi, günümüzde umumileşerek cenge katılıp şehit olmayan askerler için kullanılmıştır. Sakarya Meydan Savaşı'nın kazanılmasından sonra, bu savaştan hemen önce başkomutanlığa getirilen Mustafa Kemal Paşa'ya, Millet Meclisi 19 Eylül 1921'de kanunla ''Müşir'' (Mareşal) rütbesi ile ''Gazi'' unvanı verdi. Bu olaydan sonra 19 Eylül "Gaziler Günü" olarak kabul edildi. |
Yorumlar |
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
HRİSTİYANLIĞA HÜCUM EDİLMİYOR BU CİHANDA! - 25/02/2023 |
kimse Hristiyanlığı, Yahudiliği tartışmıyor veya dine saldırmıyor. |
Bir ayda toplamda 64.219 hatim okundu. - 13/01/2023 |
Kuranla zırhlanan iki şehirden biri olan Erzurum'un 500 yıllık geleneği, gün dönümüne (Aralık-Ocak) bir ay hatim okuyarak girmek... |
YOLLAR ŞEHRİ ERZURUM - 27/12/2022 |
Orta Koridor'un açılmasıyla Erzurum tarihi "kavşak ve yol şehri" vasfına yeniden ulaştı. Zengezur koridorunun açılmasıyla başta Erzurum olmak üzere Türkiye'nin doğusu yepyeni bir kalkınma hamlesinin merkezi olacak. |
YENİ HASTALIĞI İNSANIN: DİSOSYATİF BOZUKLUĞU - 14/10/2022 |
Son paylaşımlarımdan birinde insanın zu-i zanlarını putlaştırdığının altını çizerek "insan" kelimesine "inszan" kıyafeti giydirmiştim. |
MEVLİD KANDİLİ İNANCIN ve İBADETİN ESTETİK ve ZEVK TARAFIDIR ve - 07/10/2022 |
Arapça aynı kökten (vld)türeyen “mîlâd” ise Hıristiyan dünyasına Hz. İsa’nın doğum gününü ifade eder ki Hıristiyanlar bugünü “İsa Yortusu” olarak kutlarlar. |
HÜMA KUŞU - 24/07/2022 |
"Yavru yavru Hüma kuşu yükseklerden seslenir Yar koynunda bir çift suna beslenir Sen ağlama kirpiklerin ıslanır Ben ağlim ki deli gönül uslanır." |
MUĞLAK OL ÜSTÂD SANSINLAR! - 15/06/2022 |
"Berrak ve muhtasar yazmak arzu ederdim; fakat vaktim dar olduğundan mufassal ve muğlak yazmaya mecbur oldum." |
KEREM ile ASLI beni buldu... Gerçek! - 04/03/2022 |
Kerem ile Aslı'nın izini sürerek Erzurum'a gelmeleri de beni mest etti. Hem şaşırdım hem mutlu oldum. Var olsunlar. Türk kültürüne bağlılıkları harika. |
90 BASAMAK - 12/02/2022 |
Bursa'daki cami cemaatine haber saldık, haklarını helal ettiler. Allah razı olsun hepsinden. Babam şimdi hangi gökte, felekte bilmiyoruz. |
Devamı |