Tarihi Askeri Politik Analiz
Murat ERTAŞ
muratertas@bursaobjektif.com
HÜMA KUŞU
24/07/2022 Hüma (umay), mitolojide cennet kuşu olarak da bilinir. Osmanlı padişahlarının simgesi olup "devlet kuşu" (tayrud-i devlet) deyiminde karşılık bulmaktadır. Başına konduğu kimseye mutluluk getirdiğine inanılması sebebi ile talih kuşu veya devlet kuşu olarak da isimlendirilir.Bunun kaynağı eskiden bir hükümdar ölünce halkın bir meydanda toplandığı ve Hüma'nın başına konduğu ya da gölgesinin üzerine düştüğü kişinin hükümdar olduğuna dair halk inancıdır. Hümayun kelimesinin hükümdar, padişah anlamlarını alması ve Hüma'ya devlet kuşu denmesi Hümâ'nın gölgesi ile ilgili bu inançlar sebebi iledir. Arapçası "bulah" olup bazı kaynaklarda Arapça'daki ruh anlamına gelen "Hu" ve "su" anlamındaki "ma" kelimelerinden oluştuğu savunulmuştur. Kaynaklarda Tengricilik inancındaki Tanrı Umay ile benzerliği belirtilen ve Çepni boyunun sembolü olarak kullanılan Hüma, bazı Türk lehçelerinde Kumay veya Umay kuşu adı ile de bilinir. Hüma kuşu, Osmanlı, Türk, Fars ve Urdu edebiyatında sıklıkla başvurulan motiflerden biridir. Bunlar arasında Hüma ve Hümayun mesnevileri ile kuşlar arasındaki konuşmalara dayalı alegorik eserler başı çeker. XII. yüzyılda yazılan Gazali'nin Risaletü't-tayr'ında, Ferîdüddîn-i Attâr'ın bu eserden yararlanarak yazdığı Mantık-ut Tayr'da ve Ali Şîr Nevaî'nin Attar'ın eserine nazire olarak kaleme aldığı Lisânü't-Tayr'da sıklıkla geçmektedir. Cennete yaşaması, çok yükseklerde uçup yedi kat göğün üzerindeki felekler ve burçlar arasında dolaşması ve hatta Tanrı’ya kadar gidip gelen bir kuş olması sebebi ile Türk halk edebiyatında da Hüma, erişilemeyecek yüksekliklerin bir sembolüdür.Bazı ortak özellikleri dolayısıyla da Feniks, Garuda, Simurg ve Kaknüs gibi diğer efsanevî kuşlarla karıştırılan Hüma, Divan şiirinde mitolojik kuşlar içinde özellikleri nedeniyle en çok sözü edilendir.  Gölgesi düşen yere bolluk, bereket, talih, mutluluk getirildiğine inanılan Hüma kuşunun Erzurum'un savaş yıllarının anlatıldığı ağıtta/türküde olduğu gibi yüksekten uçması o diyarların hüzün, keder ve acı ile gark olduğunun işaretidir. Hüma kuşunun başı ejderdir ve hiç yere konmasına gerek olmadığı için ayakları yoktur. O göklerde doğar göklerde sürdürür hayatını... "Yavru yavru Hüma kuşu yükseklerden seslenir Yar koynunda bir çift suna beslenir Sen ağlama kirpiklerin ıslanır |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| HRİSTİYANLIĞA HÜCUM EDİLMİYOR BU CİHANDA! - 25/02/2023 |
| kimse Hristiyanlığı, Yahudiliği tartışmıyor veya dine saldırmıyor. |
| Bir ayda toplamda 64.219 hatim okundu. - 13/01/2023 |
| Kuranla zırhlanan iki şehirden biri olan Erzurum'un 500 yıllık geleneği, gün dönümüne (Aralık-Ocak) bir ay hatim okuyarak girmek... |
| YOLLAR ŞEHRİ ERZURUM - 27/12/2022 |
| Orta Koridor'un açılmasıyla Erzurum tarihi "kavşak ve yol şehri" vasfına yeniden ulaştı. Zengezur koridorunun açılmasıyla başta Erzurum olmak üzere Türkiye'nin doğusu yepyeni bir kalkınma hamlesinin merkezi olacak. |
| YENİ HASTALIĞI İNSANIN: DİSOSYATİF BOZUKLUĞU - 14/10/2022 |
| Son paylaşımlarımdan birinde insanın zu-i zanlarını putlaştırdığının altını çizerek "insan" kelimesine "inszan" kıyafeti giydirmiştim. |
| MEVLİD KANDİLİ İNANCIN ve İBADETİN ESTETİK ve ZEVK TARAFIDIR ve - 07/10/2022 |
| Arapça aynı kökten (vld)türeyen “mîlâd” ise Hıristiyan dünyasına Hz. İsa’nın doğum gününü ifade eder ki Hıristiyanlar bugünü “İsa Yortusu” olarak kutlarlar. |
| -Gaziler Günü Münasebetiyle... GAZİ-GAZİYÂN - 19/09/2022 |
| Arapça "gazv/gazve/gaza" kökünden türemiş olup temelde dinî ve dünyevi amaçlı akınlar ve baskınlar yapan, anlamına gelir. |
| MUĞLAK OL ÜSTÂD SANSINLAR! - 15/06/2022 |
| "Berrak ve muhtasar yazmak arzu ederdim; fakat vaktim dar olduğundan mufassal ve muğlak yazmaya mecbur oldum." |
| KEREM ile ASLI beni buldu... Gerçek! - 04/03/2022 |
| Kerem ile Aslı'nın izini sürerek Erzurum'a gelmeleri de beni mest etti. Hem şaşırdım hem mutlu oldum. Var olsunlar. Türk kültürüne bağlılıkları harika. |
| 90 BASAMAK - 12/02/2022 |
| Bursa'daki cami cemaatine haber saldık, haklarını helal ettiler. Allah razı olsun hepsinden. Babam şimdi hangi gökte, felekte bilmiyoruz. |
 Devamı |
|
|
| İsmail Hakkı KAVURMACI | |
| Türkiye’nin Nükleer Enerji ve Nükleer Silah Çalışmaları | |
|
|
| Şafak Kavurmacı | |
| Türk, atını Dinyester'den suladığında, Polonya ayağa kalkacaktır! | |
|
|
| Fatih Alim Daşpınar | |
| Yaşamla ya da Ölümle barışık olmak! | |
|
|
| Prof.Dr.Sedat KADANALI | |
| OLMANIZ GEREKEN YERDESİNİZDİR | |
|
|
| Mustafa SÜNGÜ | |
| Tarih Neden Tekerrür Eder? | |
|
|
| Prof. Irina Kutlina | |
| Не шукайте один в одному недоліків! Birbirinizde kusur aramayın! | |
|
|
| Uzm. Dr. Hakkı DOĞAN | |
| Birkaç Tavsiye | |
|
|
| Alla Martekhova | |
| Görmezden Gelmek Psikolojik Bir Sorun mudur? Doğru Bir Davranış mıdır? | |
|
|
|
| Murat ERTAŞ | |
| HRİSTİYANLIĞA HÜCUM EDİLMİYOR BU CİHANDA! | |
|
|
| Dr. Muhammed İkbal BAKIRCI | |
| Medeniyet Şarkıları 1 | |
|
|
| Pınar AYDIN | |
| Dijital dünyada olmayan esnaf yok olmaya mahkumdur! | |
|
|
| Mehmet Berkan | |
| Güzel olan sevgili değildir, sevgili olan güzeldir | |
|
|
| Şahin TORUN | |
| BAHAETTİN KARAKOÇ | |
|
|
| Ebru KOCAMAN | |
| Geceleri yatarken uyumak için değil. Uyanmak için okumak!' | |
|
|
| Şifanur Özçelik Şirin | |
| TARİHİNİ YAĞMALAYAN MİLLET... | |
|
|
| İryna Pokrovska | |
| Kiev Milli Taras Şevçenko Üniversitesi | |
|
|
| Iryna AGAFONOVA | |
| Avrupa'nın Kapıları; Ukrayna Tarihi | |
|
|
| OpenAI ChatGPT Yapay Zeka | |
| Yapay Zeka Teknolojisi ve Yapay Zeka Uygulamalarının Hayatımıza Etkileri | |